به گزارش خبرنگار ایبِنا، در یادداشت دوم از مجموعه مقالات تجربه جهانی انتشار رمز ارز‌های ملی، به سراغ اقتصاد شبه قاره هند و رمز پول ملی این کشور یعنی روپیه دیجیتال می‌رویم تا با ماهیت آن، انگیز‌های دولت این کشور برای طراحی و راه‌اندازی این ارز دیجیتال بانک مرکزی و مزایای روپیه دیجیتال آشنا شویم.
محبوبیت دارایی‌های رمزنگاری شده در چند سال اخیر بر هیچ کسی پوشیده نیست و می‌توان گفت که از سال ۲۰۱۸ به اوج خود رسید؛ بطوریکه بسیاری از افراد مشهور و تاثیرگذار جهان در صنعت و تکنولوژی و همچنین برخی دولت‌های جهانی، اقدام به ورود جدی در این حوزه کرده‌اند. از خلق و انتشار رمز ارز‌ها توسط ایلان ماسک، غول بزرگ صنعت تکنولوژی گرفته تا واردات و صادرات رسمی در برخی کشور‌های جهان بر مبنای مبادله ارز‌های دیجیتال، بخش مهمی از بازار امروز ارز‌های دیجیتالی را تشکیل می‌دهد.
در همین رابطه، اقبال حاکمیت‌های جهانی به طراحی و انتشار پول‌های دیجیتال ملی در سال‌های اخیر افزایش یافته است:
کشور‌های حوزه کارائیب شرقی از جمله باهاما، گرانادا، سنت لوسیا، دومینیکا، مونتسرات، آنتیگوا و باربودا، سنت لوسیا، سنت کیتس و نویس، سنت وینسنت، یک ارز دیجیتال ملی مشترک به نام " DCash" را در سال ۲۰۲۱ به جهت سهولت در مبادلات تجاری خود در منطقه کارائیب راه‌اندازی کردند.
بانک مرکزی جامائیکا یک توکن دیجیتال ملی را در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ در تلاش برای کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها و ارائه خدمات مالی به شهروندانی که دسترسی سختی به بانک‌ها دارند و یا تمایلی برای استفاده از خدمات بانکی ندارند، عرضه کرد.
نیجریه از جمله مناطق پیشگام در قاره آفریقا است که در سال ۲۰۲۲ ارز دیجیتال بانک مرکزی خود با نام "Nig-Coin” را منتشر کرده که مبادلات رسمی مالی داخلی این کشور، چه در بخش هزینه کرد‌های روزمره مردم و چه در بستر‌های تجاری، بکار گرفته شده است.
روبل دیجیتال طبق اعلام بانک مرکزی روسیه، چرخه کامل تراکنش‌های آزمایشی اولیه خود را تکمیل کرده است و در سال ۲۰۲۳ وارد اتمسفر مالی روسیه خواهد شد.
چین قصد دارد تا سال پایان سال ۲۰۲۳ eCNY یا یوان دیجیتال را راه‌اندازی کند؛ و در نهایت، ژاپن و ایالات متحده به عنوان جدیدترین نمونه‌ها، در حال بررسی جدی احتمال طراحی و راه اندازی CBDCها در سال‌های آتی هستند.
به نظر می‌رسد خطرات ناشی از عدم امکان رصد و کنترل این بازار و نوسانات شدید آن، دولت‌های جهانی و بانک‌های مرکزی آن‌ها را به فکر طراحی، راه اندازی و انتشار رمزپول‌های ملی انداخته است.
کشور هندوستان به عنوان سومین قدرت اقتصادی جهان بر مبنای شاخص برابری قدرت خرید و ششمین اقتصاد جهان برمبنای GDP، یکی از شگفت‌انگیزترین رشد‌های اقتصادی در هزاره جدید را تجربه کرده است و با میانگین رشد اقتصادی بالای خود تا پیش از شیوع کرونا، به سرعت خود را به یکی از اقتصاد‌های بزرگ دنیا تبدیل کرد.
طی سال‌های اخیر، دولت ملی گرای این کشور، طرح‌های سراسری پرشماری را برای توسعه اقتصادی و تسهیل تجارت در این کشور مصوب کرد و به اجرا گذاشت که سهم مهمی در رشد اقتصادی سریع هند در یک دهه اخیر داشته و در شکل دهی به سیاست‌های تجاری این کشور نیز مؤثر بوده‌اند. مهم‌ترین این طرح ها، "در هند بساز" و "بازار الکترونیکی دولتی" هستند. همچنین، می‌توان در کنار آن‌ها از ابتکار‌های دیگری مانند "هند دیجیتال"، "استارتاپ هندی" و "مهارت -هند" نیز نام برد.
با گسترش و فراگیری بستر‌های تجارت دیجیتال در هند، الزام حضور برنامه ریزی شده و با شتاب در همه بخش‌های جهان بی پایان اقتصاد تحت وب برای دولتمردان اقتصادی این کشور احساس شده است. به همین سبب، حال نوبت به دولت هند رسیده است که به عنوان یکی از حاکمیت‌های اقتصادی پر قدرت آینده‌ی جهان، یک ورود جدی و تاثیرگذار به صنعت ارز‌های دیجیتال بانک مرکزی داشته باشد.
بانک مرکزی هند اعلام کرده است که در نظر دارد رمز پول ملی خود را از اول آوریل ۲۰۲۳ به طور رسمی وارد بازار مبادلات مالی داخلی این کشور کند.
چاکور ریجان، رئیس بانک مرکزی هند در نشست خبری ابتدای سال ۲۰۲۳ این نهاد بیان داشت که هند آماده ورود قدرتمند به بازار رمز پول‌های ملی است و تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا پایان سال ۲۰۲۳، روپیه دیجیتال را به بازار مبادلات ارز‌های بین الملل وارد کند.
وی در ادامه افزود: با توجه به گستردگی فراگیر پهنای باند اینترنت سراسری در این کشور و برای سهولت در هزینه کرد‌های روزانه و مبادلات تجاری مردم در اقصی نقاط هند، ما نیاز مبرم به روپیه دیجیتال خواهیم داشت.
با آغاز به کار این پروژه دیجیتال، هند را به فهرست رو به رشدی از کشور‌ها ملحق می‌کند که ارز‌های دیجیتال ملی را منتشر می‌کنند.
رمز پول ملی هند که توسط بانک مرکزی این کشور در مرحله انتشار آزمایشی قرار دارد، با نام "روپیه دیجیتال" و با علامت اختصاری " e₹" شناخته می‌شود. مانند سایر ارز‌های دیجیتال بانک مرکزی (CDBC)، این رمز ارز نیز نماد دیجیتال یک ارز کاغذی محسوب می‌شود که با پول نقد قابل مبادله هست.
روپیه دیجیتال رایج، ارزی است که همان عملکرد دارایی‌های رمزنگاری شده در بستر مبادلاتی را خواهد داشت، با این تفاوت که روپیه دیجیتال، دارایی غیرمتمرکز نخواهد بود، توسط شرکت‌های خصوصی منتشر نشده و قابل ردیابی است؛ یعنی مسئولیت انتشار، مدیریت و نظارت بر بستر مبادلات این رمز ارز ملی بر عهده بانک مرکزی هند خواهد بود. این رمز ارز در طبقه‌بندی دارایی‌های غیرملموس به عنوان یک دارایی دیجیتال، در سازمان امور مالیاتی هندوستان قرار می‌گیرد.
از لحاظ ارزش مبادلاتی، روپیه دیجیتال تفاوتی با اسکناس‌های روپیه نخواهد داشت و تنها وجه تمایز آن‌ها در ماهیت فیزیکی و دیجیتال است؛ لذا با سایر ارز‌های موجود در هند به راحتی قابل مبادله خواهد بود.
روپیه دیجیتال، ارزی مستقل، یک دارایی متمرکز، ایمن‌تر از ارز‌های رمزنگاری شده خصوصی، وسیله مطمئن برای سهولت در پرداخت‌ها و ابزار قابل اعتماد جهت ذخیره ارزش خواهد بود.
روپیه دیجیتال، ماجرای پر دردسری تا رسیدن به مرحله انتشار آزمایشی طی کرده است. نسخه‌های طراحی شده ابتدایی این رمز ارز ملی بار‌ها توسط بانک مرکزی این کشور رد شد؛ نه به جهت مشکلات فنی بلکه به این دلیل که بانک مرکزی هند، روپیه دیجیتال را چالشی جدی برای ثبات سیستم مالی این کشور می‌دانست. شاید برایتان جالب باشد که روند طی شده پر چالش این رمز پول ملی را مشاهده کنید:
آوریل ۲۰۱۸ - به مردم هشدار داده شد که ارز‌های مجازی پول قانونی در هند نیستند و در همین راستا، وزارت دارایی، کمیته‌ای را برای تنظیم لایحه‌ی ارز‌های دیجیتال در هند منصوب کرد.
ژوئن ۲۰۱۹ – دولت هند، استخراج، نگهداری، فروش، انتشار، انتقال و استفاده از ارز‌های دیجیتال را ممنوع کرد. در صورت تخطی از قانون، افراد جریمه هنگفتی پرداخت می‌کردند که می‌توانست تا ۱۰ سال حبس برای آن‌ها رقم بزند.
مارس ۲۰۲۰ – ممنوعیت فوق الذکر توسط دادگاه عالی هند لغو شد.
نوامبر ۲۰۲۱ – سیتارمن، وزیر دارایی هند اعلام کرد که موضوع طراحی، خلق و انتشار ارز‌های دیجیتال در دستور کار جدی کمیته عالی بانک مرکزی این کشور قرار دارد و دولت اقدامات مشخصی در جهت ارائه ارز دیجیتال ملی انجام داده است.
سپتامبر ۲۰۲۲- دولت هند، ارز‌های دیجیتال را به رسمیت شناخت و تصمیم گرفت ۳۰ درصدی از هر دارایی رمز نگاری شده، مالیات دریافت کند
نوامبر ۲۰۲۲- بانک مرکزی هند از طراحی، راه اندازی و انتشار یک رمز ارز ملی به نام روپیه دیجیتال خبر داد.
در هند، ردیابی مبادلات با اسکناس‌های روپیه و همچنین با دارایی‌های رمزنگاری شده‌ی خصوصی، یک چالش همیشگی بوده است. روپیه دیجیتال می‌تواند این چالش را برطرف کرده و مسئله را به روشی غیرمناقشه برانگیز حل کند.
همچنین روپیه دیجیتال، تقاضا برای پول نقد را در هند کاهش خواهد داد. به همین سبب، دولت در هزینه‌های عملیاتی، چاپ، توزیع و ذخیره‌سازی اسکناس صرفه‌جویی خواهد کرد و دیدگاه دولت نسبت به اقتصاد بدون پول نقد تقویت خواهد شد.
شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل طراحی و انتشار روپیه دیجیتال این است که روپیه دیجیتال، هند را در رده‌ی کشور‌های پیشگام در تجارت بین الملل با استفاده از رمز ارز‌های مجازی قرار خواهد داد، زیرا انتظار می‌رود که با گسترش بکارگیری روپیه دیجیتال، مشکلات مربوط به ارز‌های فیزیکی موجود در حوزه تراکنش‌های فرامرزی برطرف خواهد شد.
با توجه به اینکه روپیه دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاک چین هست، کارایی و شفافیت این رمز ارز ملی افزایش خواهد یافت. همچنین فناوری بلاک چین، ردیابی تراکنش‌های مشکوک را در کمترین زمان ممکن با بالاترین دقت و اطمینان امکان پذیر می‌کند.
وزیر دارایی هند، نیرمالا سیتارامان، اعلام کرد که این رمز ارز ملی، موجب "تقویت تحول آفرین" در اقتصاد دیجیتال هند خواهد شد و سیستم مدیریت ارز دیجیتال کارآمدتر و ارزان‌تر را برای این کشور به ارمغان خواهد آورد.
بستر امن، قابل ردیابی و مدیریت شده برای مبادلات روپیه دیجیتال در نظر گرفته شده است.
ابزار مطمئنی برای ذخیره ارزش
سیستم پرداخت با روپیه دیجیتال به صورت ۲۴ ساعته در دسترس مشتریان عمده و خرده فروشی خواهد بود.
خریداران هندی می‌توانند بدون واسطه پرداخت کنند.
سهولت دسترسی همیشگی در موبایل و تلفن‌های هوشمند
هزینه تراکنش کمتر
تسویه حساب‌ها در کمترین زمان
برای انجام معاملات با روپیه دیجیتال نیازی به افتتاح حساب بانکی ندارید.
امکان انجام تراکنش‌های برون مرزی پر سرعت؛ انتقال و تبدیل پول در عرصه بین الملل، زمان و پرهزینه خواهد بود. با راه اندازی روپیه دیجیتال، انتقال فوری و کم هزینه‌ی پول به صورت برون مرزی فراهم شده و مدیریت مالی عملیات‌های تجارتی را تسهیل می‌کند.
روپیه دیجیتال، یک واحد پولی ثابت است که هیچ خطر نوسان قیمتی ندارد.
آیا مالیات ۳۰ درصدی هند بر ارز‌های دیجیتال شامل روپیه دیجیتال نیز می‌شود؟
همه ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و... مشمول مالیات ۳۰ درصدی خواهند بود، اما هنوز هیچ گونه مقررات مالیاتی برای روپیه دیجیتال در نظر نگرفته شده است.
